Jak protestanci zapatrują się na Kościół starożytny?
: 10 wrz 2016, 00:02
Zastanawia mnie kwestia tego jakie jest podejście protestantów do Kościoła starożytnego i ewentualnie ich związku z tymże Kościołem.
Generalnie im więcej czytam na temat historii Kościoła i tego, w co wierzył on w czasach starożytnych, widzę coraz mniej punktów wspólnych z obecnymi doktrynami zakorzenionymi w protestantyzmie. Dotyczy to nie tylko kwestii pobocznych, ale różnice dotyczą także spraw bardzo ważnych, a nawet całkowicie podstawowych - przede wszystkim całej soteriologii, ale też eklezjologii (wizji Kościoła jako takiego, kapłaństwa, sakramentów, zwracania się do zmarłych świętych i kultu świętych) itd. Przede wszystkim chodzi mi jednak o soteriologię - sposób widzenia szeroko pojętego zbawienia w raz z jego nieodłącznymi dla protestantów elementami (np. kwestią usprawiedliwienia, ofiary zastępczej, przypisania sprawiedliwości, rozróżnieniem na wiarę i uczynki, nie-wolną wolą itd.)
Generalnie na tyle, na ile znam historię chrześcijaństwa (raczej słabo), od czasów około-reformacyjnych wstecz do czasów spisania ostatniej księgi Biblii, nie znalazłem nikogo poza zaledwie kilkoma wyjątkami, o kim można byłoby przynajmniej z przymrużeniem oka powiedzieć, że jego poglądy rzeczywiście były podobne do tych, które dzisiaj głosi się w kościołach protestanckich. Zdaję sobie sprawę z tego, że pewne ważniejsze punkty wspólne widoczne są u średniowiecznych teologów zachodnich, np. Tomasza z Akwinu, czy Anzelma z Canterbury, jednak w obliczu mnogości jednoczesnych różnic nie wiem czy to najlepsze przykłady. No i przede wszystkim chciałem zapytać o Kościół starożytny, możliwie jak najbliższy czasom apostolskim, a nie średniowieczny. Szczerze mówiąc nie spotkałem się jeszcze, by jakiś protestant powoływał się w tym zakresie na kogokolwiek poza Augustynem z Hippony. Jednak nawet jeśli znalazłby się jeszcze jakiś przykład, to zastanawia mnie na ile przykłady tych poglądów są reprezentatywne dla doktryny Kościoła starożytnego (w tym przypadku taki Augustyn z tego co wiem nie za bardzo może za takie źródło posłużyć).
Ja wiem, że na wszystko można podać jakiś krótki cytat, jednak ja mam na myśli kształt doktryn, które mogą być uważane za powszechnie wtedy obowiązujące i wyznawane w Kościele starożytnym. Cytaty bywają ciekawe, ale co mi po cytacie jeśli ma on uprawnione zastosowanie dopiero po osadzeniu go w szerokim kontekście ogólnej myśli i poglądów autora, a nawet jakiegoś ruchu czy wydarzenia.
Generalnie widzę kilka opcji które sprowadzają się do kilku głównych sposobów widzenia:
a) W Kościele zawsze powszechnie wierzono w to, co głosi się dzisiaj we wspólnotach protestanckich, ale po prostu ja mam za małą wiedzę by to dostrzec
b) Kościół od samego początku, zaraz po spisaniu Pisma Świętego uległ olbrzymiemu zwiedzeniu we większości aspektów wiary, które obejmowało niemal cały świat chrześcijański aż do czasów około-reformacyjnych. W tym czasie nauki zgodnej z Pismem Świętym trzymała się jedynie niedostrzegalnie mała resztka.
c) Poglądy protestanckie pojawiły się na gruncie teologii zachodniej jako nowinka i niewiele mają wspólnego z Kościołem starożytnym
Wybaczcie, że posługuję się tutaj ogólnikami ale nie jestem najlepiej zorientowany w temacie i nie mam też aktualnie dostępu do większości moich książek. Dlatego chciałbym zapytać Was jakie macie zdanie na ten temat.
PS: Proszę tylko żeby nikt tutaj nie urządził jakiejś kolejnej batalii o kulcie maryjnym czy czymś podobnym.
Generalnie im więcej czytam na temat historii Kościoła i tego, w co wierzył on w czasach starożytnych, widzę coraz mniej punktów wspólnych z obecnymi doktrynami zakorzenionymi w protestantyzmie. Dotyczy to nie tylko kwestii pobocznych, ale różnice dotyczą także spraw bardzo ważnych, a nawet całkowicie podstawowych - przede wszystkim całej soteriologii, ale też eklezjologii (wizji Kościoła jako takiego, kapłaństwa, sakramentów, zwracania się do zmarłych świętych i kultu świętych) itd. Przede wszystkim chodzi mi jednak o soteriologię - sposób widzenia szeroko pojętego zbawienia w raz z jego nieodłącznymi dla protestantów elementami (np. kwestią usprawiedliwienia, ofiary zastępczej, przypisania sprawiedliwości, rozróżnieniem na wiarę i uczynki, nie-wolną wolą itd.)
Generalnie na tyle, na ile znam historię chrześcijaństwa (raczej słabo), od czasów około-reformacyjnych wstecz do czasów spisania ostatniej księgi Biblii, nie znalazłem nikogo poza zaledwie kilkoma wyjątkami, o kim można byłoby przynajmniej z przymrużeniem oka powiedzieć, że jego poglądy rzeczywiście były podobne do tych, które dzisiaj głosi się w kościołach protestanckich. Zdaję sobie sprawę z tego, że pewne ważniejsze punkty wspólne widoczne są u średniowiecznych teologów zachodnich, np. Tomasza z Akwinu, czy Anzelma z Canterbury, jednak w obliczu mnogości jednoczesnych różnic nie wiem czy to najlepsze przykłady. No i przede wszystkim chciałem zapytać o Kościół starożytny, możliwie jak najbliższy czasom apostolskim, a nie średniowieczny. Szczerze mówiąc nie spotkałem się jeszcze, by jakiś protestant powoływał się w tym zakresie na kogokolwiek poza Augustynem z Hippony. Jednak nawet jeśli znalazłby się jeszcze jakiś przykład, to zastanawia mnie na ile przykłady tych poglądów są reprezentatywne dla doktryny Kościoła starożytnego (w tym przypadku taki Augustyn z tego co wiem nie za bardzo może za takie źródło posłużyć).
Ja wiem, że na wszystko można podać jakiś krótki cytat, jednak ja mam na myśli kształt doktryn, które mogą być uważane za powszechnie wtedy obowiązujące i wyznawane w Kościele starożytnym. Cytaty bywają ciekawe, ale co mi po cytacie jeśli ma on uprawnione zastosowanie dopiero po osadzeniu go w szerokim kontekście ogólnej myśli i poglądów autora, a nawet jakiegoś ruchu czy wydarzenia.
Generalnie widzę kilka opcji które sprowadzają się do kilku głównych sposobów widzenia:
a) W Kościele zawsze powszechnie wierzono w to, co głosi się dzisiaj we wspólnotach protestanckich, ale po prostu ja mam za małą wiedzę by to dostrzec
b) Kościół od samego początku, zaraz po spisaniu Pisma Świętego uległ olbrzymiemu zwiedzeniu we większości aspektów wiary, które obejmowało niemal cały świat chrześcijański aż do czasów około-reformacyjnych. W tym czasie nauki zgodnej z Pismem Świętym trzymała się jedynie niedostrzegalnie mała resztka.
c) Poglądy protestanckie pojawiły się na gruncie teologii zachodniej jako nowinka i niewiele mają wspólnego z Kościołem starożytnym
Wybaczcie, że posługuję się tutaj ogólnikami ale nie jestem najlepiej zorientowany w temacie i nie mam też aktualnie dostępu do większości moich książek. Dlatego chciałbym zapytać Was jakie macie zdanie na ten temat.
PS: Proszę tylko żeby nikt tutaj nie urządził jakiejś kolejnej batalii o kulcie maryjnym czy czymś podobnym.