Cześć, w zasadzie zarejestrowałem się tylko po to, żeby to tutaj zostawić. Już kiedyś wnikałem w sprawę - poniżej sprawozdanie z moich poszukiwań.
Wyjdźmy od publikacji księdza Guza w „Naszym Dzienniku”:
http://naszdziennik.pl/mysl/127587,jezus-chrystus-jako-sprzecznosc-wedlug-marcina-lutra.htmlW skrócie: ksiądz Guz maluje tam Lutra jako gnostyka, czerpiącego obficie z dorobku starożytnego dualizmu i neoplatonizmu. Moim zdaniem teza mocno naciągana, ale chodzi nam przede wszystkim o dotarcie do źródeł cytatów.
Padają tam słowa:
„Ale przecież sam Pan „Bóg” w myśli Lutra z jego „Komentarza do Księgi Psalmów” „zanim stał się Bogiem, musiał najpierw stać się szatanem”.”
W zasadzie tłumacząc słowo po słowie na angielski i szukając w Google, można trafić na stronę:
http://www.theologe.de/theologian3.htmI tu mamy nieco szerszy kontekst:
God cannot be God; first He must become a devil … I must grant divinity to the devil for a brief hour, and let devilishness be attributed to our God. But it’s early days yet. In the end we can indeed say: His kindness and loyalty rule over us
Po polsku by to było:
Bóg nie może być Bogiem, najpierw musi być diabłem. (...) Muszę przyznać bóstwo diabłu na krótki czas i pozwolić, aby diabelstwo zostało przypisane Bogu. Ale to jeszcze wczesne dni. Na końcu będziemy mogli powiedzieć: Jego dobroć i lojalność nad nami panuje.
Co ważniejsze, zostało podane źródło cytatu: WE 31, p. 249 f.
WE to skrót od Weimar Edition (Weimarer Ausgabe) - niemieckiego kompletnego, krytycznego wydania dzieł Lutra z końca XIX wieku. Pod numerem WA 31 kryją się dwa tomy: pierwszy to komentarz do Psalmów (Psalmenauslegungen), a drugi - do księgi Izajasza i Pieśni nad Pieśniami (Vorlesungen über Jesaja und Hoheslied).
https://en.wikipedia.org/wiki/Weimar_edition_of_Martin_Luther's_worksDalej będzie trudno i nieco po omacku. Dzielni Duńczycy na stronie
http://www.lutherdansk.dk/WA/D.%20Martin%20Luthers%20Werke,%20Weimarer%20Ausgabe%20-%20WA.htm zebrali linki do dzieł Lutra. To czego szukamy jest tutaj:
http://archive.org/stream/werkekritischege3101luthuoft#page/n5/mode/2up Pisane szwabachą po niemiecku. Niemieckiego nie umiem, ale miałem w szkole. Przy odrobinie sprytu damy sobie radę
Znajdźmy stronę 249. Mamy tam - jak sądzę - komentarz do Psalmu 117. Szukamy słów-kluczy: „Teufel” („diabeł”) i „Gott” („Bóg”) w jednym zdaniu. I faktycznie są, poniżej obrazek.
„Gott kann nicht Gott sein, Er muss zuvor ein Teufel werden” - to jest to, czego szukamy.
Teraz jeśli ktoś zna niemiecki, to może nam zrobić przysługę i przetłumaczyć całość z oryginału. Ja nie znam, więc poszukamy tłumaczenia po angielsku.
Wg
http://therebelgod.com/Luther/ komentarz do Psalmu 117 znajduje się w tomie 14 amerykańskiej edycji dzieł Lutra pod redakcją Pelikana (Luther’s Works) - sprawdźmy tam. Nie wnikając w szczegóły, zdobyłem dostęp do tej książki. Poniżej w miarę obszerny cytat. Gdyby ktoś chciał więcej to wkleję i w miarę możliwości czasowych przetłumaczę.
Now what is true of grace is also true of God’s faithfulness or truth. Outwardly His grace seems to be nothing but wrath, so deeply is it buried under two thick hides or pelts. Our opponents and the world condemn and avoid it like the plague or God’s wrath, and our own feeling about it is not different.
Peter says truthfully (2 Peter 1:19) that the Word is like a lamp shining in a dark place. Most certainly it is a dark place! God’s faithfulness and truth always must first become a great lie before it becomes truth. The world calls this truth heresy. And we, too, are constantly tempted to believe that God would abandon us and not keep His Word; and in our hearts He begins to become a liar. In short, God cannot be God unless He first becomes a devil. We cannot go to heaven unless we first go to hell. We cannot become God’s children until we first become children of the devil. All that God speaks and does the devil has to speak and do first. And our flesh agrees. Therefore it is actually the Spirit who enlightens and teaches us in the Word to believe differently. By the same token the lies of this world cannot become lies without first having become truth. The godless do not go to hell without first having gone to heaven. They do not become the devil’s children until they have first been the children of God.
Niżej tłumaczenie moje, przepraszam za koślawość.
To, co jest prawdą o łasce, jest też prawdą o Bożej wierności i prawdzie. Na zewnątrz Jego łaska wydaje się tylko gniewem, jest tak głęboko ukryta jak pod dwoma grubymi skórami. Nasi przeciwnicy oraz świat potępiają ją lub unikają jak plagi albo jak Bożego gniewu. Nasze uczucia co do niej nie są inne.
Prawdziwie pisze Piotr (2P 1:19), że Słowo jest jak lampa świecąca w ciemnym miejscu. Z całą pewnością jest to ciemne miejsce! Boża wierność i prawda zawsze musi najpierw stać się wielkim kłamstwem, zanim stanie się prawdą. Świat nazywa tę prawdę herezją. I my także ciągle jesteśmy kuszeni do wiary, że Bóg nas porzuci lub nie dotrzyma słowa. W ten sposób w naszych sercach staje się kłamcą. W skrócie, Bóg nie może być Bogiem, jeśli najpierw nie stanie się diabłem. Nie możemy iść do nieba, jeśli najpierw nie pójdziemy do piekła. Nie możemy stać się dziećmi Boga, jeśli najpierw nie staniemy się dziećmi diabła. Wszystko co Bóg mówi lub robi, najpierw diabeł musi powiedzieć lub zrobić. I nasze ciało się z tym zgadza. Dlatego to właśnie Duch jest Tym, który oświeca i naucza nas Słowa, abyśmy wierzyli inaczej. W ten sam sposób kłamstwa świata nie mogą stać się kłamstwami, jeśli najpierw nie stały się prawdą. Bezbożni nie mogą iść do piekła, jeśli najpierw nie poszli do nieba. Nie stają się dziećmi diabła, jeśli najpierw nie byli dziećmi Boga.
Co do oceny rzetelności księdza Guza w wykorzystaniu cytatów. Mógłbym pisać dużo, ale każdy ma swój rozum, niech już każdy sam oceni.